Η οικονομία μας ανασαίνει από ευνοϊκά γεγονότα που
συμβαίνουν στις διεθνείς αγορές, πολύ περισσότερο από όσο αντιλαμβανόμαστε. Οσο
προφανές είναι ότι η εσωτερική ύφεση είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο
πληρώνουμε πολλά λιγότερα δολάρια για καύσιμα, άλλο τόσο μας βοηθά η
συνεχιζόμενη, με δραματικό μάλιστα τρόπο, μείωση των τιμών του πετρελαίου, που
παρασύρει βεβαίως και τις άλλες μορφές ενέργειας.
Το 2009, έτος στο οποίο αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε την κρίση, το έλλειμμα στο ισοζύγιο καυσίμων ανήλθε σε 5,6 δισ. ευρώ. Ομως, παρά την ύφεση, το συγκεκριμένο κονδύλι πίεσε βαριά την οικονομία και τις τσέπες των υπό λιτότητα ευρισκομένων κατοίκων και επιχειρήσεων της χώρας. Οι καθαρές εισαγωγές καυσίμων άφησαν έλλειμμα 7,3 δισ. το 2010, που πήγε στα 8,2 και το 2011 και το 2012.
Το 2009, έτος στο οποίο αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε την κρίση, το έλλειμμα στο ισοζύγιο καυσίμων ανήλθε σε 5,6 δισ. ευρώ. Ομως, παρά την ύφεση, το συγκεκριμένο κονδύλι πίεσε βαριά την οικονομία και τις τσέπες των υπό λιτότητα ευρισκομένων κατοίκων και επιχειρήσεων της χώρας. Οι καθαρές εισαγωγές καυσίμων άφησαν έλλειμμα 7,3 δισ. το 2010, που πήγε στα 8,2 και το 2011 και το 2012.
Τα
καλά νέα ξεκινούν μετά το 2013 και επιβεβαιώθηκαν το 2014, οπότε, αν και έτος
μικρής ανάκαμψης της οικονομίας, στα δύο αυτά χρόνια ο ενεργειακός λογαριασμός
έπεσε στα 6,9 και 6,3 δισ. ευρώ. Το 2015, για το οποίο δεν υπάρχουν ακόμη πλήρη
στοιχεία, είναι πιθανόν να έχει μειωθεί στα 5 δισ. ευρώ. Μια τεράστια διαφορά.
Η καλή αυτή εξέλιξη δείχνει ότι θα διατηρηθεί. Οι ΗΠΑ δίνουν πλέον τον τόνο στη διεθνή αγορά. Κατά την τελευταία δεκαετία πέρασαν μπροστά στην παραγωγή πετρελαίου: με 11,6 εκατ. βαρέλια το 2014 βρίσκονται στην πρώτη θέση, έναντι των 11,5 εκατ. βαρελιών της Σαουδικής Αραβίας. Το 2004 η μεγάλη αραβική παραγωγός χώρα προσέφερε 10,4 εκατ. βαρέλια και οι ΗΠΑ ήταν στην τρίτη θέση με 7,2 εκατ. βαρέλια.
Η καλή αυτή εξέλιξη δείχνει ότι θα διατηρηθεί. Οι ΗΠΑ δίνουν πλέον τον τόνο στη διεθνή αγορά. Κατά την τελευταία δεκαετία πέρασαν μπροστά στην παραγωγή πετρελαίου: με 11,6 εκατ. βαρέλια το 2014 βρίσκονται στην πρώτη θέση, έναντι των 11,5 εκατ. βαρελιών της Σαουδικής Αραβίας. Το 2004 η μεγάλη αραβική παραγωγός χώρα προσέφερε 10,4 εκατ. βαρέλια και οι ΗΠΑ ήταν στην τρίτη θέση με 7,2 εκατ. βαρέλια.
Η εκμετάλλευση του σχιστολιθικού πετρελαίου (και φυσικού
αερίου) αποτέλεσμα μιας σπουδαίας τεχνολογικής επιμονής των Αμερικανών,
κατέβασε την τιμή του πετρελαίου από 147 δολάρια που είχε φτάσει το 2008 σε
λιγότερο από 30 δολάρια τις τελευταίες μέρες.
Η άλλη μεγάλη αλλαγή είναι ότι η
βασιλική σαουδαραβική οικογένεια άλλαξε τη στάση της απέναντι σε αυτές τις
εξελίξεις. Μπροστά στον κίνδυνο να χάσει μερίδια από τη μοναδική αυτή αγορά,
όχι μόνον δεν μείωσε την εξόρυξη νέων ποσοτήτων, όπως είχε κάνει σε παλαιότερες
αναταράξεις της αγοράς πετρελαίου, αλλά συνέχισε να παράγει κανονικά και
ανοδικά παρασύροντας όλα τα πετρελαιοπαραγωγικά κράτη στον ίδιο δρόμο.
Η
παγκόσμια ενεργειακή ισορροπία έχει σημαντικές επιπτώσεις. Η κατάρρευση της
οικονομίας της Βενεζουέλας, το κράτος με τα μεγαλύτερα πετρελαϊκά αποθέματα,
έχει βεβαίως και προφανείς πολιτικούς λόγους. Η προσφυγή όμως της Νιγηρίας στη
βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι απολύτως συνδεδεμένη με τη χαμηλή πτήση
των τιμών του πετρελαίου. Κράτη όπως το Ιράκ και το Ιράν χάνουν πολύτιμους
πόρους, ενώ η Ρωσία πέρασε ήδη σε σφικτή λιτότητα.
Εμείς, παγιδευμένοι όπως είμαστε από το αδηφάγο κράτος, αδυνατούμε να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες του φθηνού καυσίμου, αφού αυτό μόνον η άνθηση της επιχειρηματικότητας θα μπορούσε να το επιτύχει. Αφήστε που κινδυνεύουμε να «χάσουμε» και τα «150 δισ.» που υποσχέθηκαν οι αντιμνημονιακοί μυθοπλάστες.
Εμείς, παγιδευμένοι όπως είμαστε από το αδηφάγο κράτος, αδυνατούμε να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες του φθηνού καυσίμου, αφού αυτό μόνον η άνθηση της επιχειρηματικότητας θα μπορούσε να το επιτύχει. Αφήστε που κινδυνεύουμε να «χάσουμε» και τα «150 δισ.» που υποσχέθηκαν οι αντιμνημονιακοί μυθοπλάστες.
