.Χρέος μου και καμάρι μου

Αν, εκτός από το φημισμένο αντιστασιακό μας φρόνημα, διαθέταμε και φορολογική συνείδηση, έστω ημικαθεύδουσα· αν οι κρατικές υπηρεσίες λειτουργούσαν μεθοδικά, συντονισμένες και με σαφείς εντολές της πολιτικής ηγεσίας, μη επιδεχόμενες αμφισβήτηση ή νόθευση· αν ο εν Ελλάδι καπιταλισμός, μεγάλος και μικρομεσαίος, δεν ήταν, όπως σχεδόν όλοι παραδέχονται, παρασιτικός και αεριτζίδικος, όχι (μόνο) επειδή έτσι θέλησε να είναι, αλλά και επειδή έτσι του επέτρεψαν να πορεύεται όσοι όφειλαν να ελέγχουν αν τηρούνται οι νόμοι και οι γραφές· αν λοιπόν ίσχυαν όλα αυτά, δεν θα χρειαζόταν να κρεμάμε στα μανταλάκια (να αναρτούμε στο Διαδίκτυο δηλαδή) τα ονόματα των μεγαλοοφειλετών του Δημοσίου.

 Γιατί και τώρα αλλά και το 2011, οπότε και πάλι δημοσιεύθηκε κατάλογος μεγαλοοφειλετών, είναι σαν η πολιτεία να κρεμάει στα μανταλάκια την ομολογία της αδυναμίας της, της αποτυχίας της. Αυτό το σήμα δίνεται πρωτίστως. 

Το άλλο σήμα, το άλλο μήνυμα, απλώς ελπίζεται ότι θα δοθεί, θα ληφθεί και θα ερμηνευθεί. Απλώς ελπίζεται ότι όσοι χρωστούν θηριώδη ποσά, θα ντραπούν και θα θελήσουν να ανακόψουν τη διαπόμπευσή τους, πληρώνοντας αμέσως ή προχωρώντας σε διακανονισμό.

Μα ποιος να ντραπεί. Αν βγάλουμε έξω από τον λογαριασμό τις εταιρείες που έχουν ήδη κλείσει, για ποικίλους λόγους, και μολαταύτα ο τίτλος τους παραμένει στον κατάλογο των μεγαλοοφειλετών (λ.χ. η Πειραϊκή Πατραϊκή ή το ΑΛΤΕΡ), από τους υπόλοιπους, πόσοι είναι πιθανό να δεχθούν την επίσκεψη της αιδημοσύνης, της φιλοτιμίας ή -βαριές κουβέντες- της φιλοπατρίας; 

Η κουλτούρα μας, αταξική ή διαταξική εν προκειμένω, επί χρεών στο Δημόσιο δηλαδή, μάλλον με την καύχηση έχει αγαθές σχέσεις παρά με την ντροπή. Πριν γίνει κίνημα ή κόμμα, το «Δεν πληρώνω» ήταν μια πρακτική με πολλούς πιστούς. 

Εύκολα εφεύρισκε ο καθένας την πρόφασή του, δίχως συνειδησιακά προβλήματα. «Γιατί; Εγώ είμαι το κορόιδο;» εξηγούσε ο ένας. «Τι μου δίνει εμένα το κράτος για να του δώσω κι εγώ;» επέμενε ο άλλος. «Ας πληρώσουν όσοι έχουν» φώναζε ο τρίτος, δίνοντας αντικαπιταλιστικό νόημα στο βόλεμά του. Οι γύρω τους, δικοί και ξένοι, συνήθως τους καμάρωναν ή τους ζήλευαν. Οι λίγοι που τους μέμφονταν είναι οι ίδιοι με όσους συνηθίζουν να πληρώνουν. Τα κορόιδα που λέγαμε.

 ΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

.Λίστες, σαν λαϊκό ανάγνωσμα

Πρέπει να το πάρουμε απόφαση: οι λίστες σε αυτή τη χώρα ξυπνούν μόνον αναμνήσεις. Πώς ήταν η εποχή του Μινιόν, της Πειραϊκής Πατραϊκής, της Ολυμπιακής; Πώς είμαστε εμείς, οι φίλοι μας, η πόλη; Η λίστα που δημοσιοποιήθηκε προχθές, με τους 13.730 μεγαλύτερους οφειλέτες του Δημοσίου, ήταν γεμάτη «σκελετούς», όπως επισημαίνει και η «Οικονομική Καθημερινή». 

Υπολογίζεται ότι τα 13.730 φυσικά πρόσωπα και εταιρείες χρωστούν, συνολικά, στο ελληνικό Δημόσιο περί τα 83 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό εισπράξιμο θεωρείται το 15%. Αφήνουμε στην άκρη το γεγονός ότι η λίστα αυτή είναι μια επανέκδοση παλαιότερης, του 2012, ότι στο διάστημα αυτό δεν έγινε καμία επεξεργασία των οφειλών και των οφειλετών κ.ο.κ.

Τα τελευταία περίπου έξι χρόνια οι λίστες εμφανίζονται συνώνυμες με την κάθαρση, την αποφασιστικότητα της εκάστοτε κυβέρνησης να πατάξει φοροδιαφυγή, φοροδιαφθορά, μαύρο χρήμα. 

Κατά καιρούς το επικοινωνιακό μπαράζ με λίστες μεγαλογιατρών, μεγαλοδικηγόρων, καλλιτεχνών, δημοσίων προσώπων, εν γένει, που ύστερα από ελέγχους του ΣΔΟΕ εμφανίζονταν απολύτως εκτεθειμένοι, πρόσφερε στην κοινωνία εκτόνωση και αποσυμπίεση ολίγων ημερών. Με κορυφαίο, βέβαια, αφήγημα τη λίστα Λαγκάρντ και τις ποικίλες αναταράξεις που προκάλεσε. 

Οι λίστες, κάτι σαν λαϊκό ανάγνωσμα, τα «Κλασικά Εικονογραφημένα» της εποχής μας, επιβεβαιώνουν εντέλει το ακριβώς αντίθετο από αυτό που επιδιώκουν: τα ισχυρά κυκλώματα με τους «προστατευόμενους» των κυβερνώντων, την ανεπάρκεια των διοικητικών υπηρεσιών, το σημείο απελπισίας που βρίσκονται κάθε φορά τα πολιτικά ρετιρέ.

 Την αρχική ελπίδα ότι κάτι μπορεί να γίνει και να πληρώσουν (με τις πολλές έννοιες της λέξης) οι υπεύθυνοι διαδέχεται η απογοήτευση ότι οι κάθε φορά τιμωροί και τιμωρούμενοι είναι στελέχη του ίδιου συστήματος, που εναλλάσσονται στους ρόλους. Κυκλώματα που... ανακυκλώνονται με ταχύτητα η οποία προσδιορίζεται από τις «ανάγκες» της συγκυρίας.

 Οι παρέες από τη μια, η πρακτική αδυναμία των αρμόδιων υπηρεσιών από την άλλη, χτίζουν έναν ανθεκτικό τοίχο προστασίας τέτοιο, που θα πρέπει κανείς να παραμερίσει πολλούς «σκελετούς» για να φτάσει –και αν– στους ενεργούς οφειλέτες από τους οποίους το κράτος μπορεί να εισπράξει. Οι λίστες ως επικοινωνιακό εύρημα εξαντλήθηκαν. Αναμένουμε το επόμενο.

.Μετριότης μετριοτήτων...

Η κοινωνική καταξίωση της μετριότητας δεν είναι προϊόν του Σύριζα. Μάλλον το αντίστροφο συμβαίνει. Η πολιτική επικράτηση του Σύριζα οφείλεται στην κοινωνική καταξίωση της μετριότητας, νοοτροπίας που καταδυναστεύει τον τόπο απ’ τα χρόνια της βαθιάς χουντομεταπολίτευσης. 

Γεννήθηκε στα χρόνια της δικτατορίας και ανδρώθηκε τότε που «ο λαός» ανέλαβε την εξουσία, όπου «λαός» στην αρχαία πασοκική διάλεκτο σήμαινε κάποιον που αισθάνεται αδικημένος και ασχέτως μόρφωσης, ικανοτήτων ή ηθικής υπόστασης η πατρίδα οφείλει να τον δικαιώσει. Η νοοτροπία της μετριότητας στηρίζεται σε ένα πολύ απλ... περισσότερα »